Sağlık ve Hastalık
Renk, cinsiyet, yaş, ekonomik veya toplumsal durum veya inançlar dikkate alınmaksızın, sağlık herkesin hakkıdır.
Çoğu demokratik hükümler sağlığın yalnız ayrıcalıklı birkaç kişinin değil, herkesin hakkı olduğu gerekçesinden hareket ederek halkın rahatlığını sağlamak için yemin ederler.
Sağlık uluslararası bir sorundur. Dünya liderleri sağlığın öneminin farkındadır ve sağlık uluslararası ilişkilerde bir etken olmuştur. Gerçekte, dünyadaki uluslar en değerli servetlerinden birinin yurttaşlarının esenliği olduğunu kabul ediyorlar.
Sağlık ve Hastalık Sürekliliği
Profesyonel ve amatör yazılarda, çoğu tanımlar sağlığın fiziksel uygunluk, duygusal ve ansal sağlamlık ve toplumsal yararlığı simgelediği tanımına dayanır. Birkaç örnek bunu açıklar.
Birleşmiş Milletlerin uzman kuruluşlarından biri olan Dünya Sağlık Kuruluşu, tüzüğünün önsözünde sağlığı « ...yalnız hastalık ve kuvvetsizliğin olmaması değil, tüm bir bedensel, ansal ve toplumsal gönencin bulunması» diye tanımlar. Aynı zamanda sağlığı « ... her insanın temel haklarından biri» olarak açıklar.
Çoğu kimse hasta olmadığı zaman iyi olduğunu sanır. Yukarıdaki tanımlara göre sağlık sadece hastalığın bulunmaması değildir. Örneğin, «azami etkinlik ve gönenç» ile «sağlıklı olma» sağlığın doğada sürekli olarak bulunmadığını belirten olumlu tanımlardır.
Sağlıklı olma sürekli değişir, bu durumlarda sağlıklı kişi diğer zamanlarda olduğu gibi çalışamaz ve kendini iyi hissetmez. Sağlıklı olarak düşünülen bir kişinin başı ağrıyabilir ve o gün okulda başarısız olabilir. Kendini yeterli görmese bile hasta olduğunu kabul etmez.
Aynı şekilde, hasta bir kişi de hastalık anında değişiklikler gösterir. Sağlığıyla ilgili gereksinmelerini karşılayamayacak kadar hasta biri, hasta olduğu halde bu gereksemelerini giderebilir.
Süreklilik devam eden bir bütün olarak tanımlanır. Sağlığın bitip hastalığın başladığı kesin bir nokta yoktur. Her ikisi de doğada birbiriyle bağıntılıdır ve her bireyin sağlıklı veya hasta denebileceği belirli bir alan vardır.
Hastalık ve sağlık kişinin koşullara uyumu ile bağıntılı evreler olarak ele alınabilir. Bir kimse, örneğin şeker hastası olsa bile, uyum sağlayıp gereğince görevini yerine getirdiğinde sağlıklı olarak düşünülebilir.
Sağlıklı olma sürekli bir uyum gerektirir. Uyumdaki başarısızlık er geç hastalıkla sonuçlanır. Uyum tamamen yok olup vücutta giderilemeyecek zararlara yol açtığında ölüm olayı görülür.
Bir zamanlar bir doktor insanların dört sınıftan birine girdiğini belirtmişti;
- Sağlıklı olup kendisini iyi hissedenler;
- Sağlıklı olup kendisini hasta hissedenler;
- Hasta olup kendisini iyi hissedenler;
- Hasta olup kendisini hasta hissedenler.
Sınıflandırma fazla basitleştirilmiş gibi gelebilir, fakat hastanın görüş açısına göre sağlık hastalık sürekliliğini açıklamaktadır. Gözlemlere göre kişinin sağlığındaki büyük değişiklikler kendisini nasıl hissettiğine bağlıdır.
Sağlık görevlilerinin bir kimsenin sağlık - hastalık durumunu gözden geçirmede sağlık hastalık sürekliliğini faydalı bulmalarına karşın, hastanın fikirleri dikkate alınmadığında pek fazla değeri yoktur.