Sağlık Eğitiminin Gerekliliği
Sağlığın korunması, geliştirilmesi ve iyileştirme çabalarının başarısı kuşkusuz insanların bilgi, düşünce ve değer yargılarının değiştirilmesi ile mümkündür.
Sağlık eğitimi, bu değişimde, bireylere ve toplumlara sağlık sorunlarını fark ettirir, sorunların çözümü için alternatifler gösterir. Davranışları istendik yönde değiştirir. Varılacak amaçları belirler, yeni uygulamaları ve yöntemleri benimseyerek, değişimlere uyum yeteneklerini arttırmaya çalışır.
Öte yandan bireylerin ya da grupların henüz farkında olmadıkları sağlık eğitim ihtiyaçlarını ortaya çıkararak, farkındalık sağlar. Birey ve grupları potansiyel sağlık riski oluşturabilecek bu konularda çözüm arayışı içinde olma yönünde yönlendirir.
Örnek vermek gerekirse, bu gün kalp hastalıkları ve kanserler, hastalık ve ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Bu hastalıklardaki risk faktörlerini topluma anlatmak, yine bu hastalıklardan birine yakalanmış bireyin yaşam kalitesini en yüksek seviyede tutacak sağlık davranışlarını öğretmek sağlık eğitiminin, doğal olarak sağlık çalışanlarının işidir.
Birincil Korumada Sağlık Eğitiminin Yeri
Birincil korumada yapılan sağlık eğitiminin odak noktası sağlığı korumadır. Bir başka deyişle hastalık oluşmadan önce sağlığı tehdit eden davranışlardan kaçınma, sağlığı geliştiren ve yükselten uygulamaları öğretme ile sınırlıdır.
Bu konular şöyle sıralanabilir;
- Hastalık riskini azaltıcı davranışlar geliştirme (Sigarayı bırakma, egzersiz yapma vb.)
- Sağlıklı yaşam biçimleri geliştirme (Doğru beslenme, yeterli dinlenme vb.)
- Koruyucu sağlık hizmetlerinden yararlanma (Etkin aile planlaması için, nitelikli bir doğum için sağlık ocakları vb. kuruluşları kullanma vb.)
İkincil Korumada Sağlık Eğitiminin Yeri
- İkincil korumada sağlık eğitimi, oluşmuş bir hastalığın erken tanısı ve tıbbi önerilere uygun davranma üzerine odaklanır.
Bunlar;
- Bireylerin sağlık tarama hizmetlerinden yarar¬lanması
- Kendine uygun bakım uygulamaları
- Erken tanı ve tedavi olanaklarını arama
- Tıbbi tedavi önerilerine uyma vb.
Üçüncül Korumada Sağlık Eğitiminin Yeri
Üçüncül korumada sağlık eğitimi, tıbbi tedavinin devam ettiği süre içerisinde, hastalığa uyum ve hastanın tıbbi direktiflere uyarak yaşam kalitesini arttırmayı hedefler.
Sağlık Eğitimi Etkinlikleri;
- Bireyin tıbbi tedavi ve hastalıkla ilgili kısıtlamalara uyması
- Hasta rolünden vazgeçme ve kendine yeterli hale gelme
- Hasta bakımından sorumlu kişilere danışmanlık vb.