Hemşirelik Tanısı
Hemşirelik tanısı, yaşam boyunca birey, aile ve toplumun gerçek ya da potansiyel sağlık problemleri hakkında verilen klinik kararlar olarak tanımlanmıştır.
1995'de revize edilen "Hemşireliğin Sosyopolitik İfadesi" isimli yayında şu ifade yer almıştır;
"Hemşireler gözlemledikleri gerçek ya da potansiyel sağlık problemleri için insanın cevaplarını belirler ve çeşitli sınıflandırma sistemlerini kul/anarak tanıların kavramsal isimlerini saptarlar. Tanılar sağlık bakım profesyonelleri ve bakım alıcılar arasındaki iletişimi kolaylaştırır, tedavinin seçimine yön verir ve sonra bakım sonuçlarını değerlendirmeyi sağlar. "
Hemşirelik tanısı Gordon tarafından (1976) " hemşirenin bilgisi ve deneyimleri ile çözümlemeye yetkili olduğu gerçek ve potansiyel sağlık problemleri" olarak tanımlanmıştır.
W Hona (1979) ise "Hemşirelik problemi birey, aile ve toplumun temel ihtiyaçlarında dengesizlikten oluşan bir durumdur, bu da hemşirelerin profesyonel yardımını gerektirir" ifadesi ile hemşirelik tanısını tanımlamıştır.
Kuzey Amerika Hemşirelik Tanılama Birliği (1990) (North America Nursing Diagnosis Association - NANDA), hemşirelik tanısını;
"Birey/aile veya toplumun gerçek ve olası sağlık sorunları veya yaşam süreçlerindeki yanıtları hakkındaki klinik karar" olarak tanımlamıştır.
Hemşirelik tanısı, hemşirenin bağımsız olarak uygun hemşirelik yaklaşımları ile önlemek, hafifletmek ya da çözümlemek için yasal olarak ele almaya yetkili olduğu, birey/aile/grupların var olan ya da potansiyel sağlık problemleridir.
Hemşirelik tanısı; ölçülebilen sonuçlara ulaşmayı hedefleyen, hemşirelik girişimlerine temel oluşturan, birey / aile / toplumun gerçek ve olası sağlık problemlerine verdikleri yanıtlarla ilgili gelişmeler konusunda hemşirenin verdiği kararlardır.
Hemşirelik tanısını belirleme ve kullanma pek çok avantaja sahiptir.
Hemşirelik tanısı;
- Hem hemşireler hem de diğer sağlık ekibi üyeleri arasındaki iletişimi kolaylaştırır,
- Hastanın iyilik seviyesi ve taburculuk planı hakkında hemşireler arasında iletişimi kolaylaştırır,
- Hasta ihtiyaçlarının önceliklerini belirlemeye yardım eder,
- Kaliteli bakım sağlama ve sürdürmeyi sağlar,
- Hemşirelik girişimlerinin belirlenmesine yardım eder,
- Sürecin değerlendirilmesini ve izlenmesini sağlar.
- Hemşirelik tanılarının etiyolojisi doğrudan hemşirelik girişimlerinin seçimini sağlar.
NANDA Tanıları
NANDA, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da çalışan hemşire eğitimciler, teorisyenler ve uygulayıcılardan oluşmuş bir gruptur.
Bu grup ilk kez 1973 yılında hemşirelik tanılarında standart bir terminoloji, içerik ve format oluşturmak için ( National Group for the Classification of Nursing Diagnosis) Hemşirelik Tanıları Sınıflandırması Ulusal Grup'u bugünkü ismi ile Kuzey Amerika Hemşirelik Tanılama Birliği (1982) (North America Nursing Diagnosis Association NANDA) toplanmıştır.
Bu grubun amacı hemşirelik tanıları terminolojisini belirlemek ve tanımlamak; bu tanıları kullanmak ve test etmektir.
NANDA, hemşire profesyoneller arasında kullanılacak hemşirelik tanıları taksonomisini oluşturmak, yaymak ve geliştirmek amacıyla hemşirelik tanılarının gelişimi ile ilgilenen tüm hemşirelerin üyeliğine açık bir organizasyondur. Tanı listesini ilk kez 1973 yılında yayınlamıştır.
Grup onaylanmış orijinal tanı listesini revize etmek için her iki yılda bir toplanmayı sürdürmektedir. Her revizyondan sonra, yeni tanılar uygulanabilirliğini ve kullanılabilirliğini değerlendirmek için uygulama alanlarında hemşireler tarafından test edilmektedir. Bu devam eden bir süreçtir.
Tüm hemşirelik tanıları veriler ile desteklenmelidir. NANDA, bu tanı verilerinden tanımlanmış özellikler olarak söz eder. Bu tanımlanmış özellikler çoğunlukla belirti ve bulgular olarak bilinir. Belirti gözlenebilen, semptom hasta tarafından bildirilen verilerdir.
Hemşirelik Tanısının Yapısı
PES Formatı olarak isimlendirilen format Gordon tarafından geliştirilmiştir (1987). Bu formatta P, NANDA tanılama seviyesini kullanarak problemin kısa tanımı anlamına gelir, örneğin "Etkisiz Solunum".
Durumun bir parçası olan E, tanı ile ilişkili etiyoloji için kullanılır. Bu ilişkili faktörler problemin gelişmesine katkıda bulunan ya da neden olan durum ya da durumlardır.
Örneğin, "Anksiyete ile ilişkili Etkisiz Solunum" "Hastanın yüksek anksiyete seviyesi etkisiz solunuma neden olur" olarak açıklanır. Eğer anksiyeteden dolayı yorgunluk ya da azalmış enerji soruna neden oluyor ise hemşire problemi çözmek için farklı hemşirelik aktivitelerini seçmeye ihtiyaç duyacaktır.
Tanı ifadesinin son bölümü S'dir. Semptom olarak ya da NANDA'nın isimlendirdiği gibi tanımlama özellikleri için kullanılır. Tüm tanı tipleri, problem - etyoloji - semptom (PES) unsurlarını içerir. Her tanının mutlaka bir adı, etyolojisi ve belirtileri ya da ipuçları vardır.